Betül Topaklı / Milliyet.com.tr – Pek çok kişi kilo vermek ya da mevcut kilosunu korumak için gün içinde yedikleri gıdaların kalorisini hesaplamak durumunda kalıyor. Gün boyunca tükettiğimiz gıdalardaki kaloriler ise yağ ve şekerden geliyor. Şekerin 1 gramında 4, yağın ise 1 gramında 9 kalori bulunuyor. Bu nedenle kalori değeri ve yoğunluğu çok yüksek olan yaş ve kurutulmuş meyvelerden, şekerli meşrubatlardan, alkollü içeceklerden, şerbetli hamur işi tatlılarından, fast food ve kızarmış patateslerden, cips ve benzeri atıştırmalıklardan kaçınmak gerekiyor. Ancak bu gibi hesaplamalara gerek kalmadan gönül rahatlığıyla yenebilecek besinlerin de bulunduğunu söyleyen Kalp Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu, “100 gramlık susamlı sokak simidinde 275 kalori bulunurken, 40 gramlık baklava 175 kalori içeriyor. Günlük olarak tükettiğimiz gıdalarla aşağıdaki meyve ve sebzeleri karşılaştırdığımızda 7 besinin kalori değerinin neredeyse sıfır olduğu görülüyor. Bu ürünlerdeki bir miktar şekerden kaçınmak adına içerdikleri müthiş vitamin, mineral ve antioksidanlardan mahrum kalmayın” uyarısında bulundu.
1- POTASYUM ZENGİNİ SALATALIK
100 gramlık orta boy bir salatalıkta sadece 12 kalori var. Bu leziz sebze az miktarda lif içerirken, bol miktarda su içeriyor. Salatalık esasen vitaminlerden fakir ancak potasyumdan bakımından çok zengin. Bu bakımdan salatalığı gönül rahatlığıyla yiyebilirsiniz.
2- SEBZELERİN KRALI BROKOLİ
Brokolinin de 100 gramında hepi topu 35 kalori bulunuyor. C ve K vitaminlerinin yanı sıra, yüksek miktarda potasyum, magnezyum, fosfor ve kalsiyum içeriyor. Bu arada şaşırtıcı bir şekilde brokolinin içinde bol miktarda protein var. Brokolinin en önemli özelliklerinden biri de mükemmel bir lif kaynağı olması. Antioksidanlardan çok zengin olan brokoliyi süper gıda konumuna oturtan da bu özellikleri bünyesinde barındırması. Size tavsiyem brokoli ile aynı aileye mensup lahana, brüksel lahanası ve karnabahar gibi gıdaları sofranızdan hiç eksik etmeyin.
3- YEŞİL SALATALARIN 100 GRAMINDA 17 KALORİ VAR
Marul, kıvırcık, roka, tere ve ıspanak gibi yeşil salataların kalori değerleri oldukça düşük. Öyle ki bu salataların 100 gramında sadece 17 kalori bulunuyor. Yeşil salatalar genel anlamda A ve C vitaminlerinden, folat ve beta karotenden çok zenginler. Yüksek miktarda potasyum, kalsiyum ve lif içerirken, bünyelerinde az miktarda antioksidan barındırıyorlar. Yeşil salataları gönlünüzce yiyebilirsiniz.
“Bu arada size bizim evde yaptığımız bir rutinden bahsetmek istiyorum. Haftanın bir günü eşimle benim akşam yemeğimiz, ‘zengin salata’ diye tabir ettiğim büyük bir salatadan oluşuyor. Sanki üç dört kişilik sofraya geliyormuş gibi salata kâsesine bol miktarda marul, kıvırcık, roka, tere, domates, salatalık koyabilirsiniz. İçine yarım bardak haşlanmış mercimek veya mısır ilave edebilirsiniz. Bir gün üzerine yağı süzülmüş ton balığı koyarken, başka bir seferinde bir yarım ızgara tavuk göğsüyle güzel bir zeytinyağı ve limon suyuyla birlikte tüketebilirsiniz. Yanında bir dilim tam buğday ekşi mayalı ekmekte yiyebilirsiniz. Eşim ve ben genelde bu salatayı bitiremiyoruz. Ancak bitersek bile ekmeği ve sosuyla birlikte salatadan aldığımız kalori 300-400’ü geçmiyor. Bizim için mükemmel bir akşam yemeği oluyor.”
4- SOFRALARIN OLMAZSA OLMAZI DOMATES
Domatesin 100 gramı yaklaşık 20 kaloriden ibaret. Potasyum, folat ile C ve K vitaminleri bakımından da oldukça zengin. Başta likopen olmak üzere içinde bol miktarda antioksidanlar var. Domatese ister tek başına, isterse söğüş olarak ya da salatalara katarak bol miktarda öğünlerinizde yer verebilirsiniz.
5- HARİKA SEBZE HAVUÇ
Kilosuna dikkat edenler, diyet yapanlar ve özellikle şeker hastaları havucun yüksek oranda şeker içerdiğini düşünerek bu sebzeden nedense kaçınırlar. Halbuki havucun 100 gramında sadece 40 kalori var. Bir porsiyonunda günlük ihtiyacımızın iki katı kadar A vitamini bulunan bu harika sebze, aynı zamanda zengin bir potasyum kaynağı. Tabii ki liflerden de çok zengin. Azıcık şekeri var diye bu harika sebzeden kendinizi mahrum bırakmayın.
6- DOKTORU UZAK TUTAN YEŞİL ELMA
Amerikalıların ünlü bir atasözünde, “Günde 1 elma doktoru uzak tutar” diyor. Orta boy yeşil bir elmada yaklaşık olarak 40-50 kalori bulunuyor. Elmanın belki de en önemli özelliği hem eriyen hem de erimeyen liflerden çok zengin olmasıdır. Öte yandan çok önemli bir antioksidan olan Qurcetin zenginidir. Başta C olmak üzere vitaminlerin yanı sıra potasyumdan da çok zengindir.
7- RENGİ ANTİOKSİDAN DİYE BAĞIRAN KIRMIZI PANCAR
100 gramında 40 kalori bulunan kırmızı pancar, lifler ve antioksidanlar bakımından çok çok zengin. Koyu kırmızı rengi zaten bize avaz avaz antioksidan diye bağırıyor. Kırmızı pancarın içinde potasyumun yanı sıra çok önemli bir madde olan organik ritratlar bulunuyor.
“Son üç maddeye yani havuç, elma ve kırmızı pancara baktığımızda bunların 40-50 civarında kalori içerdiğini görmekteyiz. Esasen diğer sebzelere göre daha yüksek kalori değerine sahip görünseler de şekerden gelen kaloriler liflerin içinde gizli. Yani glisemik indeksleri nispeten daha düşük. Öte yandan bu gıdalar liflerden çok zengin oldukları için sindirilmeleri için bir hayli enerji gerektiriyor. Örneğin, 40 kalorilik bir elmayı sindirmek için 30-40 kalori sarf etmeniz gerekiyor. Böylece net kalori dengesi sıfıra yakın oluyor. Fazla kilosu olanlar ve bu konuya dikkat edenler şekerden gelen kalorileri genelde sorun ederler. Ancak görüldüğü üzere bu saydığımız 7 gıdanın kalori değerleri ve glisemik indeksleri hiçte o kadar yüksek değil. Yani bir miktar şeker alacağız diye bu gıdalardaki diğer özelliklerden kendimizi mahrum bırakmamız gerekiyor. Bu gıdaları aşırı miktarda yediğimiz takdirde bile aşırı kalori almamız neredeyse mümkün değil.”