Tayland ve Kamboçya Sınır Anlaşmazlığı Nedeniyle Çatışıyor

Yıllar geçip yeni bir çağa adım atılsa da hala eskilerden gelen sorunlar bugün bile krizlere, savaşlara sebebiyet veriyor. Tayland ile Kamboçya arasında 1900’lü yıllardan kalma bir sınır anlaşmazlığı nedeniyle çıkan çatışmada 12 Tayland askeri hayatını kaybetti.

Dünyada çözülmeyi zor bulunan konular az da olsa var. Ancak bir sınır sorunu yıllardır hala çözülmemiş olabilir mi? İşte bunun nedeni o dönemdeki emperyalist güçlerdir. 1900’lerin başlarında Kamboçya Fransa’ya bağlı bir koloni iken Tyrland (o zamanki adıyla Siyam), bağımsız bir ülkeydi. Fransızlar, 1907’de iki ülke arasında bir sınır çizdi. Daha sonra Tayland buna karşı çıktı ve ikinci Dünya Savaşı sırasında bölge Japonya tarafından işgal edildiğinde Tayland bu toprakların bir kısmını ele geçirdi. Fakat Japonya’nın teslim olmasının ardından kontrol yine Kamboçya’ya geçti. İşte günümüzde yaşanan gerginliklerin temeli buradan gelmektedir.

İki ülke bu sorunu çözmek için çok uğraştı, hatta 2000 yılında ortak bir sınır komisyonu bile kurulmuştu ancak sonuç alınamadı. Tayland ile Kamboçya arasında bir diğer anlaşmazlık konusu da tapınaklar. Tayland’daki tarihi bir yapı olan Preah Vihear veya Khao Phra Viharn tapınağının mülkiyeti de gerginliklerin bir diğer nedeni. Tapınakla ilgili uluslararası bir anlaşmazlık 1962’de çözülmüş olsa da bu konu hala tartışma yaratmaktadır.

2003 yılında Kamboçya’daki Angkor Wat tapınağı üzerindeki yargı yetkisini sorgulayan bir açıklama yapan bir Taylandlı fenomen, Kamboçya’daki protestolara neden olmuştu. UNESCO’nun Preah Vihear tapınağını Dünya Mirası listesine alması da Tayland ile Kamboçya arasında gerginliğe neden olmuştu. 2011 yılındaki çatışmalarda ise en az on iki kişi hayatını kaybetmişti.

Uluslararası Adalet Divanı’nın kararıyla tapınağın Kamboçya’nın bir parçası olduğu onaylandığında Tayland bu kararı kabul etmedi. Kamboçya ise konuyu kapandı olarak görüp Tayland ile görüşmeyi reddetti. Bu durum ise gerginliği artırdı ve 2021 yılında çatışmalara neden oldu.

Geçtiğimiz aylarda iki ülke arasında yaşanan çatışmada bir Kamboçya askeri hayatını kaybetti. Asker, Zümrüt Üçgeni’nde öldürüldü. Tayland askerleriyle Kamboçya askerleri arasında yaşanan çatışma sonrasında Tayland Başbakanı Paetongtarn Shinawatra görevden uzaklaştırıldı.

Sınır anlaşmazlığı ve tapınakların mülkiyeti nedeniyle devam eden gerginlikler, bölgede savaşın eşiğine getirmiştir iki ülkeyi. Bu gibi küçük çatışmaların artması, dünya genelinde barışın kırılganlığını gözler önüne sermektedir.